سید جعفر سیدان
از آثار آيت‌الله سیدان
تاریخ تولد : ۱۳۱۳
محل تولد :

مشهد

نام پدر : سید جواد
سن : ۹۰ سال

پدرش از سادات مؤمن و اهل معنا و مادرش از بانوان مقیّد به آداب اسلامی بود.

سيد جعفر سیدان پس از فراگیری دروس مقدماتی در مکتب‌خانه، با تشویق والدین و علاقۀ شخصی، وارد حوزۀ علمیۀ مشهد شد. بخش‌هایی از جامع المقدمات و متون ادبیات عرب را نزد آیت‌الله شیخ یعقوب واعظی و استاد شیخ غلامحسین شهری آموخت و دیگر متون ادبی را از استاد نامدار ادبیات عرب در حوزۀ مشهد، شیخ محمدتقی ادیب نیشابوری فرا گرفت. کتاب‌های شرح لمعه، قوانین و معالم را نزد آیت‌الله میرزا احمد مدرس یزدی، کتاب فصول را نزد استاد سیدی علوی و رسائل، مکاسب و کفایه را نزد آیت‌الله شیخ هاشم قزوینی شاگردی کرد. سپس هشت سال در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سید محمدهادی میلانی حاضر شد. این درس را با آیت‌الله شیخ رضا محامی بادکوبه‌ای مباحثه کرد و برخی از تقریرات آن را نیز نوشت.

در علوم  فلسفی همچون شرح منظومه، شرح اشارات و اسفار با رویکرد انتقادی و نیز در معارف اهل بیت(ع) از آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی بهرۀ فراوان برد و ۱۴ سال با استادش ملازم بود و از او بسیار تأثیر پذیرفت.

آيت‌الله سیدان با محمدرضا حکیمی هم‌درس بود و این رفاقت و صمیمیت تا پایان عمرِ حکیمی ادامه داشت. وی همچنین در دوران تحصیل و در ادامۀ زندگی علمی و اجتماعی خود همواره با حضرات آيات میرزا جوادآقا تهرانی، ميرزا حسنعلی مروارید و میرزا علی فلسفی انس و ارتباط زیادی داشت.

او اول فروردین سال ۱۳۴۱ با دختر آيت‌الله سید محمد باقر سیستانی ازدواج کرد. 

آیت‌الله سید جعفر سیدان ضمن تحصیلات، به تدریس متون درسی حوزه، از ادبیات عرب تا سطوح عالیۀ فقه و اصول پرداخت. آیت‌الله شیخ مهدی مروارید، حجت‌الاسلام و المسلمین شیخ علی نوروزی، حجت الاسلام و المسلمین شعبانی و حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن ربانی از شاگردان درس رسائل ایشان هستند. وی به تدریس منطق و کتاب‌های کلامی و فلسفی مانند شرح تجرید، باب حادی‌عشر، شرح منظومه، شرح اشارات، بدایه و نهایةالحکمه نيز اشتغال داشته است.

آیت‌الله سیدان پس از سال‌ها تدریس متون فقهی و اصولی، وارد حوزۀ معارف و مباحث اعتقادی قرآن و حدیث شد و تمام وقت خود را به نقد فلسفه و عرفان رایج و تربیت شاگردان، پاسخ به پرسش‌ها و مناظره در این زمینه پرداخت. مناظره‌اش با آیت‌الله شیخ عبدالله جوادی آملی در موضوع معاد از این جمله است.

آیت‌الله سیدان از سرآمدان مکتب معارفی خراسان یا همان مکتب تفکیک است و در درس‌های تفسير، معارف و ديگر سخنان خود، همواره به ترويج مبانی فکری و اعتقادی مرحوم آيت‌الله ميرزا مهدی اصفهانی می‌پردازد. برخی از مؤسسات کلامی زیر نظر وی هم در نقد دیدگاه‌های اعتقادی اهل سنت مشغول به فعالیت هستند.

او از جوانی، علاوه بر امامت جماعت، در تهران و دیگر شهرها به منبر می‌رفت و امروزه از واعظان و خطیبان مشهور به شمار می‌رود. وی توجه بسیاری به مقولۀ تبرّی و نیز مصائب اهل بیت(ع)، حضور در دسته‌های عزاداری و همراهی با هیئت‌های مردمی دارد.

آیت‌الله سیدان در ابتدای تأسیس صندوق قرض الحسنۀ طلاب در مشهد، در کنار دوست دیرینه‌اش شیخ علی اکبر الهی خراسانی حضور داشت و در گسترش امر نيکوکاری و تعاون و کمک‌رسانی، در میان مردم از شهرت فراوانی برخوردار است.

آیت‌الله سیدان از سال‌های دور با نواندیشان دینی از جمله استاد محمدتقی شریعتی مراوده داشت و همواره در منزل خود پذیرای اصحاب اندیشه و فرهنگ بوده و با آنها به گفتگوی علمی نشسته است.

از وی کتاب‌ها و رساله‌های متعددی در زمینۀ اعتقادی چاپ شده که غالباً صورت پياده‌سازی‌شدۀ درس‌های او است؛ در آن ميان می‌توان از اين آثار نام برد:

۱ – آيات العقائد (توحيد)

۲ – دروس اعتقادی

۳ – معارف وحیانی

۴ – دین و عرصه‌های حیات انسان

۵ – توحید و جبر و اختیار در قرآن

۶ – بررسی روش تفسیر قرآن به قرآن در تفسیر الميزان

۷ – نقد و بررسی قواعد فلسفی

۸ – شرح خطبۀ ۱۵۲ نهج البلاغه

۹ – نظریۀ تفکیک يا روش فقها در فهم معارف حقه

۱۰ – خراسان و مدرسة المعارف الالهيه

۱۱ – سنخيت، عينيت يا تباين

۱۲ – روش ما در گفت‌وگوهای علمی

۱۳ – گفتاری از آيت‌الله سيدان در سالگرد رحلت آيت‌الله مروارید

کتاب دو جلدیِ «مشعل معرفت» دربردارندۀ مقالاتی علمی، حاصل کوشش جمعی از دوستان و شاگردان و ارادتمندان وی است که برای پاسداشت مقام وی انتشار يافته است.

مجموعۀ درس‌های تفسيری و اعتقادی آيت‌الله سيدان در پايگاه اطلاع‌رسانی وی قابل دسترسی است.

منابع :
  • اختصاصی مشهد پدیا
سید جعفر سیدان
تاریخ تولد : ۱۳۱۳
محل تولد :

مشهد

نام پدر : سید جواد
سن : ۹۰ سال

پدرش از سادات مؤمن و اهل معنا و مادرش از بانوان مقیّد به آداب اسلامی بود.

سيد جعفر سیدان پس از فراگیری دروس مقدماتی در مکتب‌خانه، با تشویق والدین و علاقۀ شخصی، وارد حوزۀ علمیۀ مشهد شد. بخش‌هایی از جامع المقدمات و متون ادبیات عرب را نزد آیت‌الله شیخ یعقوب واعظی و استاد شیخ غلامحسین شهری آموخت و دیگر متون ادبی را از استاد نامدار ادبیات عرب در حوزۀ مشهد، شیخ محمدتقی ادیب نیشابوری فرا گرفت. کتاب‌های شرح لمعه، قوانین و معالم را نزد آیت‌الله میرزا احمد مدرس یزدی، کتاب فصول را نزد استاد سیدی علوی و رسائل، مکاسب و کفایه را نزد آیت‌الله شیخ هاشم قزوینی شاگردی کرد. سپس هشت سال در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله سید محمدهادی میلانی حاضر شد. این درس را با آیت‌الله شیخ رضا محامی بادکوبه‌ای مباحثه کرد و برخی از تقریرات آن را نیز نوشت.

در علوم  فلسفی همچون شرح منظومه، شرح اشارات و اسفار با رویکرد انتقادی و نیز در معارف اهل بیت(ع) از آیت‌الله شیخ مجتبی قزوینی بهرۀ فراوان برد و ۱۴ سال با استادش ملازم بود و از او بسیار تأثیر پذیرفت.

آيت‌الله سیدان با محمدرضا حکیمی هم‌درس بود و این رفاقت و صمیمیت تا پایان عمرِ حکیمی ادامه داشت. وی همچنین در دوران تحصیل و در ادامۀ زندگی علمی و اجتماعی خود همواره با حضرات آيات میرزا جوادآقا تهرانی، ميرزا حسنعلی مروارید و میرزا علی فلسفی انس و ارتباط زیادی داشت.

او اول فروردین سال ۱۳۴۱ با دختر آيت‌الله سید محمد باقر سیستانی ازدواج کرد. 

آیت‌الله سید جعفر سیدان ضمن تحصیلات، به تدریس متون درسی حوزه، از ادبیات عرب تا سطوح عالیۀ فقه و اصول پرداخت. آیت‌الله شیخ مهدی مروارید، حجت‌الاسلام و المسلمین شیخ علی نوروزی، حجت الاسلام و المسلمین شعبانی و حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن ربانی از شاگردان درس رسائل ایشان هستند. وی به تدریس منطق و کتاب‌های کلامی و فلسفی مانند شرح تجرید، باب حادی‌عشر، شرح منظومه، شرح اشارات، بدایه و نهایةالحکمه نيز اشتغال داشته است.

آیت‌الله سیدان پس از سال‌ها تدریس متون فقهی و اصولی، وارد حوزۀ معارف و مباحث اعتقادی قرآن و حدیث شد و تمام وقت خود را به نقد فلسفه و عرفان رایج و تربیت شاگردان، پاسخ به پرسش‌ها و مناظره در این زمینه پرداخت. مناظره‌اش با آیت‌الله شیخ عبدالله جوادی آملی در موضوع معاد از این جمله است.

آیت‌الله سیدان از سرآمدان مکتب معارفی خراسان یا همان مکتب تفکیک است و در درس‌های تفسير، معارف و ديگر سخنان خود، همواره به ترويج مبانی فکری و اعتقادی مرحوم آيت‌الله ميرزا مهدی اصفهانی می‌پردازد. برخی از مؤسسات کلامی زیر نظر وی هم در نقد دیدگاه‌های اعتقادی اهل سنت مشغول به فعالیت هستند.

او از جوانی، علاوه بر امامت جماعت، در تهران و دیگر شهرها به منبر می‌رفت و امروزه از واعظان و خطیبان مشهور به شمار می‌رود. وی توجه بسیاری به مقولۀ تبرّی و نیز مصائب اهل بیت(ع)، حضور در دسته‌های عزاداری و همراهی با هیئت‌های مردمی دارد.

آیت‌الله سیدان در ابتدای تأسیس صندوق قرض الحسنۀ طلاب در مشهد، در کنار دوست دیرینه‌اش شیخ علی اکبر الهی خراسانی حضور داشت و در گسترش امر نيکوکاری و تعاون و کمک‌رسانی، در میان مردم از شهرت فراوانی برخوردار است.

آیت‌الله سیدان از سال‌های دور با نواندیشان دینی از جمله استاد محمدتقی شریعتی مراوده داشت و همواره در منزل خود پذیرای اصحاب اندیشه و فرهنگ بوده و با آنها به گفتگوی علمی نشسته است.

از وی کتاب‌ها و رساله‌های متعددی در زمینۀ اعتقادی چاپ شده که غالباً صورت پياده‌سازی‌شدۀ درس‌های او است؛ در آن ميان می‌توان از اين آثار نام برد:

۱ – آيات العقائد (توحيد)

۲ – دروس اعتقادی

۳ – معارف وحیانی

۴ – دین و عرصه‌های حیات انسان

۵ – توحید و جبر و اختیار در قرآن

۶ – بررسی روش تفسیر قرآن به قرآن در تفسیر الميزان

۷ – نقد و بررسی قواعد فلسفی

۸ – شرح خطبۀ ۱۵۲ نهج البلاغه

۹ – نظریۀ تفکیک يا روش فقها در فهم معارف حقه

۱۰ – خراسان و مدرسة المعارف الالهيه

۱۱ – سنخيت، عينيت يا تباين

۱۲ – روش ما در گفت‌وگوهای علمی

۱۳ – گفتاری از آيت‌الله سيدان در سالگرد رحلت آيت‌الله مروارید

کتاب دو جلدیِ «مشعل معرفت» دربردارندۀ مقالاتی علمی، حاصل کوشش جمعی از دوستان و شاگردان و ارادتمندان وی است که برای پاسداشت مقام وی انتشار يافته است.

مجموعۀ درس‌های تفسيری و اعتقادی آيت‌الله سيدان در پايگاه اطلاع‌رسانی وی قابل دسترسی است.

منابع :
  • اختصاصی مشهد پدیا
تدوين دانشنامه برای شهری همچون مشهد، با پيشينه‌ای بيش از هزار سال و فراز و نشيب‌هايی بسيار، کار ساده‌ای نيست. بسا کسانی که در اين سده‌های پياپی آمده‌اند و چيزی از خود به‌يادگار گذاشته و رفته‌اند و تنها برشمردن نام يک‌يک اين کسان، توماری بلند و زمانی فراخ می‌طلبد؛ پس، اکنون که در آستانه سال ۱۴۰۰ شمسی ايستاده‌ايم، بهتر همان است که برای رسيدن به مقصود، کار خود را محدود به دوره‌ای خاص کنيم و تنها به همين يکصد سال اخير از ۱۳۰۰ بدين سو بپردازيم که از قضا کمتر بدان پرداخته شده، و هر چه هست آثاری پراکنده و تک‌نگاشته‌هايی پيرامون فرد يا مکان يا رويدادی خاص است و همه آنها هيچگاه در کنار هم گرد نيامده است.

«مشهدپديا»

بر آن است تا در حد توان خود به شخصيت‌های زنده و درگذشته، مکان‌ها، رويدادها و آيين‌هايی توجه کند که در بازه زمانی يک قرن، بر روند تحولات فرهنگی، دينی، اجتماعی، سياسی و اقتصادی کلان‌شهر مشهد اثرگذار بوده‌اند.
اين داده‌ها، که می‌کوشيم با تکيه بر منابع معتبر فراهم آيد، اندک‌اندک وارد اين سامانه اطلاعاتی می‌شود تا سرانجام صورت دانشنامه‌ای پر و پيمان از «مشهد قرن؛ از ۱۳۰۰ تا ۱۴۰۰» را به خود بگيرد.
پيوندهای ميان داده‌های «مشهدپديا» با ديگر اطلاعات موجود در فضای مجازی، که از ويژگی‌های اين سايت است، می‌تواند بهره‌های دانشنامه حاضر را فزونى بخشد و دسترسی کاربران به انبوهی از اطلاعات پراکنده را فراهم سازد.
اين سايت «جستجومحور» است و شما تنها با وارد کردن عنوان مدخلی که در نظر داريد، می‌توانيد به شرح آن مراجعه کنيد.
در صدد هستيم که در آينده، امکان ويرايش و افزودن و کاستن مدخل‌های تازه را برای کاربران فراهم آوريم.
تدوين دانشنامه برای شهری همچون مشهد، با پيشينه‌ای بيش از هزار سال و فراز و نشيب‌هايی بسيار، کار ساده‌ای نيست. بسا کسانی که در اين سده‌های پياپی آمده‌اند و چيزی از خود به‌يادگار گذاشته و رفته‌اند و تنها برشمردن نام يک‌يک اين کسان، توماری بلند و زمانی فراخ می‌طلبد؛ پس، اکنون که در آستانه سال ۱۴۰۰ شمسی ايستاده‌ايم، بهتر همان است که برای رسيدن به مقصود، کار خود را محدود به دوره‌ای خاص کنيم و تنها به همين يکصد سال اخير از ۱۳۰۰ بدين سو بپردازيم که از قضا کمتر بدان پرداخته شده، و هر چه هست آثاری پراکنده و تک‌نگاشته‌هايی پيرامون فرد يا مکان يا رويدادی خاص است و همه آنها هيچگاه در کنار هم گرد نيامده است